Сийратни ёзиш қандай бошланди ва қандай ривожланди

3 йил аввал 3075 siyrat.uz

   Пайғамбаримиз алайҳиссалоту вассаломнинг сийратларини қоғозга тушириш у Зотнинг суннатларини, яъни ҳадисларини ёзишга нисбатан вақт жиҳатидан кейинги тартибда туради. Чунки суннатни битиш Пайғамбаримиз соллоллоҳу алайҳи васаллам ҳаётлик чоғларидаёқ у Зотнинг изнлари, балки амрлари билан бошланган. Табиийки, у Зот аввал саҳобаларининг Қуръон билан Ҳадис орасида нақадар катта фарқ борлигини англаганликларига қаноат ҳосил қилгандан сўнггина бу ишга изн берганлар.

   Пайғамбар сийратини ёзишга биринчи эҳтимом қилган инсонлар: ҳижрий 92-йилда вафот топган Урва ибн аз-Зубайр сўнг Уббон ибн Усмон (105ҳ), Ваҳб ибн Мунаббиҳ (НОҳ), Шураҳбил ибн Саъд (123ҳ) ва Ибн Шиҳоб аз-Зуҳрийлардир (124ҳ). Лекин уларнинг ёзганлари бизгача етиб келмаган, замон ўтиши билан бирга йўқ бўлиб кетган. Фақат Ваҳб ибн Мунаббиҳ ёзган китобнинг озгина қисми Олмония шаҳарларининг бирида сақланаётгани айтилади. Аммо ўша илк тарихнависларга яқин замонда яшаган баъзи олимлар уларнинг ёзганларини ўқиб, ўрганиб ўз китобларига жойлаганлар ва Аллоҳ таолога ҳамдлар бўлсинки, у китобларнинг аксариси бизгача етиб келган. Ана шундай олимларнинг бошида ҳижрий 152 йилда вафот этган Муҳаммад ибн Исҳоқ туради. Тадқиқотчилар Пайғамбар сийрати ҳақида Муҳаммад ибн Исҳоқ ўша замонда ёзган «Ал-Мағозий» номли асарни мазкур мавзуда ёзилган энг ишончли китоб, деб таъкидлаганлар. Бу китобнинг асл нусхаси бизга етиб келмаган бўлса-да, лекин у кишига асрдош бўлган Абдулмалик ибн Ҳишом у китобни ўқиб ўрганиб, таҳрир қилиб бизга етказганлар. Ўшанда Ибн Исҳоқ бу китобни ёзганига тахминан эллик йил бўлган эди. Ибн Халликон айтади: «Ибни Ҳишом Ибни Исҳоқнинг «Ал-Мағозий» китобидан Пайғамбаримиз соллоллоҳу алайҳи васалламнинг сийратларини олиб таҳрир қилган ва мухтасарлаштирган, унинг бу китоби одамлар орасида «Сийроту ибни Ҳишом» номи билан машҳурдир».




Мавзуга оид мақолалар
Тарихда бугун
Робиъул-аввал ойининг 17-куни
  • Ҳижрий 950-йил 17-робиъул-аввал куни (милодий 1543-йил 20-июн) Усмонлилар ҳарбий денгиз флоти Барбароса қўмондонлигида Ситсилия ва Италиянинг баъзи қирғоқларини ва Типпер дарёсида жойлашган Остия портини қўлга киритади.
  • Ҳижрий 1110-йил 17-робиъул-аввал куни (милодий 1697-йил 25-май) Усмонлилар ҳарбий денгиз флоти Ўрта ер денгизидаги Медела оролининг жанубида бўлган жангда Винеция ҳарбий денгиз флотини мағлуб этди. Бу жангда 2500га яқин винециялик ҳарбийлар ҳалок бўлди.
 


Китоблар
ИСЛОМ.УЗ ПОРТАЛИНИНГ САЙТЛАРИ