14 рабиъул аввал 1446
Тарихда бугун

Робиъул-аввал ойининг 14-куни

  • Ҳижрий 3-йил, 14-рабиъул аввал куни (милодий 624-йил 3-сентябр) Каъб ибн Ашраф ўлдирилди (у она тарафдан яҳудий бўлиб, Бани Назир яҳудийлари бошлиқларидан бири эди. Ислом дини ва мусулмонларга адовати чексиз, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга озори кучли, у Зотга қарши уруш қилишга энг кўп чақирувчи ва фитначи бўлган).
  • Ҳижрий 64-йил 14-робиъул-аввал куни Язид ибн Абдулмалик вафот этди.


РОСТГЎЙЛИК ВА ОМОНАТ

Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам қавмлари орасида «амин (омонатдор)» деб танилган эдилар. Бундай номга тўғрилик, омонатдорлик ва гўзал ахлоқларда юксак даражага эга бўлган кишигина сазовор бўлиши мумкин. Ундай бўлса нима учун улар у Зотни ёлғончига чиқардилар, азият бердилар ва душманчилик қилдилар? Бу саволга Қуръон жавоб беради: «Сени, албатта, уларнинг айтаётганлари хафа қилишини яхши биламиз. Улар сени ёлғончига чиқараётганлари йўқ, балки золимлар Аллоҳнинг оятларини инкор қилмоқдалар» (Анъом сураси, 33-оят). Яъни улар сенинг  ростгўй эканингни биладилар. Лекин иймон келтиришни хоҳламайдилар. Чунки иймон уларнинг зулму жафо ва инсонларни қул қилишга асосланган раҳбарлиги ва мартабасидан жудо қилади. Ислом дини барча инсонлар орасини тенглаштиради. Бу борада Аллоҳ таолонинг қуйидаги ояти асос бўлади: «Албатта, Аллоҳнинг ҳузурида энг ҳурматлигингиз энг тақводорингиздир» (Ҳужурот сураси, 13-оят). Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Кимнинг амали суст бўлса, унинг олийнасаб бўлиши ёрдам бера олмайди», деб марҳамат қилганлар. Ислом динида барча инсонлар тароқнинг тишлари каби баробар. Арабнинг ажамдан, оқ танлининг қора танлидан афзал жойи йўқ. Афзаллиги бўлса ҳам, тақво ва солиҳ амал қилишда бўлади. Инсонлар орасида Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламга қаттиқ душманчилик қилган Абу Жаҳлга эътибор берайлик. У Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламга душман бўлса ҳам, у Зотнинг рост гапираётганларини билар эди. Бир киши ундан: «Муҳаммад рост гапиряптими ёки ёлғон?» деб сўраганида, шундай жавоб берган эди: «Эй шўринг қургур! Қасамки, Муҳаммад рост гапиряпти, Муҳаммад ҳеч қачон ёлғон гапирмаган! Лекин Қусайнинг авлодлари байроқни ҳам, ҳожиларни суғоришни ҳам, каъбапўшни ҳам, пайғамбарликни ҳам илиб кетса, Қурайшнинг бошқа уруғларига нима қолади?!» Демак, ёлғонга чиқариш Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ростгўйликларидаги шубҳанинг сабабидан эмас, балки қабилалар ўртасидаги мувозанат ва раҳбарликдан айрилиб қолиш қўрқуви сабабидан экан. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг омонатдорликларига келсак, Қурайш ичидаги бадавлат хоним Хадича бинти Хувайлид розияллоҳу анҳо у Зотга омонатдор ва гўзал хулқлар соҳиби бўлганликлари туфайли турмушга чиққанлар. Хадича розияллоҳу анҳо Шомга юборажак тижорат карвонига Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламни раҳбар қилиб тайинлайдилар. Қурайш аҳли Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламга куфр келтирган бўлишларига қарамай, у Зотга мол-мулкларини сақлаш учун омонатга беришлари ҳам у Зотнинг қанчалар омонатдор эканларига далил бўлади. Аллоҳ таоло Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга Мадинага ҳижрат қилишга изн бергач, амакиваччалари Али розияллоҳу анҳуни омонатларни ўз эгаларига топшириш учун Маккада қолдирдилар. Бу пайтда кофирлар муҳожирларнинг мол-мулкларини талон-тарож қилаётган эди. Лекин Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам талон-тарож қилинган мулклар эвазига омонатга қўйилган пулларни олмадилар. Балки уларни ўз эгаларига топширишга буюрдилар. Дарҳақиқат, Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам ўз ҳадиси шарифларида ростгўйлик ва ростгўй кишиларни мақтаганлар, ёлғонни ва ёлғончиларни қоралаганлар: «Ростгўйлик яхшиликка етаклайди. Яхшилик эса жаннатга олиб боради. Киши доим ростгўй бўлар экан, (унинг исми) Аллоҳ таолонинг ҳузурида ростгўй киши деб ёзиб қўйилади. Ёлғон гуноҳга ундайди. Гуноҳ эса дўзахга олиб боради. Киши доим ёлғон гапирар экан, (унинг исми) Аллоҳ таолонинг ҳузурида каззоб киши деб ёзиб қўйилади».  
10:39 / 07.09.2016
Мақолалар
Нима учун биз Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни яхши кўрамиз?
Нима учун биз Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга муҳаббат қўйиб, у кишини севамиз? Чунки, Аллоҳ бизларни  зулматдан нурга, залолатдан ҳидоятга шу Зот туфайли олиб чиққандир. Зотан, Расулулло...
15:45 / 28.07.2023 Батафсил...
Мақолалар
Сиз эмасми, ё Расулуллоҳ?
Сизнинг пайғамбарлигингизни тасдиқ қилмай мусулмон бўла олмайман, ё Расулуллоҳ! Чунки Аллоҳ таоло Қуръони каримда: “Аллоҳга ҳамда Унинг уммий Набийсига иймон келтиринг!”, (Аъроф сураси, 15...
03:13 / 20.10.2022 Батафсил...
Мақолалар
Расулуллоҳ алайҳиссаломнинг хурмо ейишлари
 حَدَّثَنَا هَارُونُ بْنُ إِسْحَاقَ الْهَمْدَانِيُّ، قَالَ: حَدَّثَنَا عَبْدَةُ بْنُ سُلَيْمَانَ، عَنْ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ، عَنِ ابْنٍ لِكَعْبِ بْنِ مَالِكٍ، عَنْ أَبِيهِ، قَالَ: كَانَ رَسُولُ...
00:59 / 27.06.2020 Батафсил...
Мақолалар
Ёлғон гапириш гуноҳи кабирдир
حَدَّثَنَا عَبَّاسُ بْنُ مُحَمَّدٍ الدُّورِيُّ الْبَغْدَادِيُّ، قَالَ: حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ مَنْصُورٍ، عَنِ إِسْرَائِيلَ، عَنْ سِمَاكِ بْنِ حَرْبٍ، عَنْ جَابِرِ بْنِ سَمُرَةَ، قَالَ: رَأَيْتُ رَس...
06:42 / 27.06.2020 Батафсил...