ибн исҳоқ: Аммор ибн Ёсир устига кўп ғишт юкланган ҳолда келиб: «Ё Расулуллоҳ! Мени ўлдиришмоқда, ўзлари ташимаганни менга юклашмоқда», – деди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг аёллари Умму Салама: «Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам унинг қалин сочларини ўз қўллари билан тозалаётганларини кўрдим. Аммор жингалак сочли эди. (Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам унга): «Вой бечора Сумайянинг ўғли, сени ўлдирадиганлар булар эмас, сени золим жамоат ўлдиради, дедилар», – деди.
Ўша кунда Алий ибн Абу Толиб розияллоҳу анҳу шу ражазни айтарди:
Масжидларни обод қилганлар сокин ўтирмайдилар,
Оёқда туриб ёки ўтириб ишга киришадилар,
Ким чанг ва тупроқдан покланган бўла олади?
Ибн Ҳишом: кўплаб шеърдан бохабар илм аҳлидан бу ражаз ҳақида сўрадим. Улар бизга ҳам етиб келишича, бу ражазни Али ибн Абу Толиб розияллоҳу анҳу айтган, лекин у ўзи тўқиганми ёки бошқасими, маълум эмас, дейишди.
Ибн Исҳоқ: бу байтларни Аммор ибн Ёсир ёдлаб олиб айта бошлади.
Ибн Ҳишом: Аммор бу шеърларни кўп айта бошлагач, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам саҳобаларидан бири бу ражаз билан Аммор уни назарда тутяпти, деб ўйлади. Зиёд ибн Абдуллоҳ ал-Баккоийнинг ривоятида Ибн Исҳоқ бу одамни «ҳалиги киши» деб зикр этган.
Ибн Исҳоқ: ҳалиги киши: «Эй Сумайянинг ўғли! Эрталабдан бери айтганларингни эшитдим. Аллоҳга қасамки, шу ҳасса билан бурнингга тушираман», – деди. Бу сўзларни айтган пайтда
айтувчининг қўлида ҳасса бор эди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам дарғазаб бўлиб: «Аммор билан нима ишлари бор? У уларни жаннатга чақиради, улар эса Амморни дўзахга чорлайдилар. Дарҳақиқат, Аммор кўзим ва бурним орасидаги терим кабидир. Ана шу одамга бунинг хабари етиб борганда узр сўрамаса, ундан узоқ туринг», – дедилар.
Ибн Ҳишом: Суфён ибн Уйайна Закариёдан, у эса аш-Шаъбийдан шундай ривоят қилди: илк масжидни бино этган киши Аммор ибн Ёсирдир267.
