Робиъул-аввал ойининг 4-куни
Ҳижрий 886-йил 4-робиъул-аввал куни (милодий 1481-йил 3-май) Усмонлилар империяси султонларининг 8-вакили султон Муҳаммад Фотиҳ вафот этди.Ҳижрий 1005-йил 4-робиъул-аввал куни (милодий 1596-йил 26-октябр) Усмонлилар қўшини “Ҳажуфа” жангида олмон қўшини устидан ғалаба қозонди. Бу жангда олмонлардан 70 минг жангчи қурбон бўлди.
Ҳижрий 1402-йил 4-робиъул-аввал куни (милодий 1981-йил 31-декабр) Ливия ва Саудия давлатлари ўртасидаги дипломатик алоқалар қайта тикланди.
Ибн Исҳоқ: сўнг Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи вааллам саҳобалари олдига қайтдилар. Кеч тушгач, Али ибн Абу Толиб, Зубайр ибн Аввом ва Саъд ибн Абу Ваққосларни бир неча саҳобалар билан бирга хабар келтириш учун Бадр қудуғига жўнатдилар.
Менга Язид ибн Румон, Урва ибн Зубайрдан ривоят қилиб айтишича, улар у ерда Қурайшга сув ташиётган икки бола: Бани Ҳажжожлик Аслам ва Бани Ос ибн Саидлик Арид Абу Ясорни тутиб келтиришиб, сўроқ қилишди. Бу пайтда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам тик туриб намоз ўқиётган эдилар. Улар: «Биз сув ташувчилармиз, улар бизни сув олиб келиш учун юборишган», – дейишарди. Булар эса Абу Суфённинг одамлари бўлса керак, деган гумонда айтганларини рад қилиб турар эдилар. Ошириб юборишгач: «Биз Абу Суфённинг одамларимиз», – дейишганидан сўнг урушни тўхтатдилар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам рукуъ, икки сажда қилиб, салом берганларидан сўнг: «Рост гапиришган эди, урдинглар; ёлғон гапиришган эди қўйиб юбординглар. Улар рост айтишяпти. Аллоҳга қасамки, булар Қурайшдан. Иккаланг менга Қурайш ҳақида хабар беринглар-чи!» – дедилар. Улар: «Аллоҳга қасамки, улар сиз кўриб турган воҳанинг нариги четидаги мана бу қумтепаликнинг орқа тарафида», – дедилар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Уларнинг сони қанча?» – деб сўрадилар. Улар: «Кўп», – дейишди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Сони қанча?» – дедилар. Улар: «Билмаймиз», – дейишди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Бир кунда нечта жонлиқ сўйишяпти?» – деб сўрадилар. Улар: «Бир кун тўққизта, бир кун ўнта», – дейишди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Қавм тўққиз юз билан минг оралиғида экан. Қурайш обрўлиларидан кимлар бор?» – дедилар. Улар: «Утба ибн Рабиъа, Шайба ибн Рабиъа, Абул Бахтарий ибн Ҳишом, Ҳаким ибн Ҳизом, Навфал ибн Хувайлид, Ҳорис ибн Омир ибн Навфал, Туайма ибн Адий ибн Навфал, Надр ибн Ҳорис, Замъа ибн Асвад, Абу Жаҳл ибн Ҳишом, Умайя ибн Халаф, Ҳажжожнинг икки ўғли Набиҳ ва Мунаббиҳ, Суҳайл ибн Амр ҳамда Амр ибн Абду Вуддлар», – дейишди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам одамларга юзланиб: «Бу макка сизларга ўз жигарининг бўлаклари (энг қадрли одамлари)ни ташлабди», – дедилар.
Ибн Исҳоқ: хабарни билиб келишга кетган Басбас ибн Амр ва Адий ибн Абу Зағболар Бадрга бориб тушишди ва сувга яқин тепаликка чўкиб, мешларини олишди-да унга сув ола бошладилар. Сув бўйида Маждий ибн Амр ал-Жуҳаний бор эди. Шу пайт Адий ва Басбас сув бўйида шу ернинг аҳолисидан бўлган икки жориянинг қарз масаласида тортишиб қолганларини эшитиб қолдилар. Қарздор қиз дугонасига: «Эртага ёки индинга карвон келади, уларга хизмат қилиб, сўнг қарзингни тўлайман», – деди. Маждий: «Қиз рост айтяпти», – деди ва ўрталарини ажратиб қўйди. Буни Адий ва Басбас эшитди ва дарҳол туяларига миниб, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг олдиларига келдилар ва эшитган нарсалари ҳақида хабар қилдилар.
