Робиъул-аввал ойининг 11-куни
Ҳижрий 648-йил 11-робиъул-аввал куни (милодий 1260-йил 25-феврал) Ҳалаб шаҳри Ҳулакунинг қўлида қулаши оқибатида Ҳалаб қалъаси ҳам таслим бўлишга мажбур бўлди. Бу жангда ҳалаб жангчилари қўлларидан келганича ҳужумга қарши турдилар. Лекин қалъани душмандан ҳимоя қилишга кучлари етмади.
Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам Жаъронага қайтдилар. У ерда юқорида айтганимиздек, Ҳунайн ғазотида Ҳавозин қабиласидан олинган асирлар ва ўлжалар бор эди. Асирларни ўша ерда тақсимладилар. Сўнг у Зотнинг ҳузурларига Ҳавозиндан вакиллар мусулмон бўлган ҳолларида келдилар ва у Зотдан молларини ва асир тушган одамларини ўзларига қайтарилишини илтимос қилдилар. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам уларга:«Мен билан сизлар кўриб турганингиз кишилар бор. Менга сўзнинг энг суюклиси ростидир. Икки тоифадан бирини танланглар: ё асирларни ёки молни. Дарвоқе, сизларга қараб турган эдим (яъни Исломга киришингизни умид қилиб ўлжа ва асирлар тақсимини кечиктириб турган эдим)», дедилар. Ҳақиқатда, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Тоифдан қайтганларидан сўнг ўн кундан ортиқ уларнинг келишини кутиб турган эдилар.
Ҳунайн газоти Ислом ақидасининг дарслари қаторидан алоҳида ўрин эгаллайди. Агар Бадр ғазоти мусулмонларга модомики сабрли ва тақволи бўлсалар, душманнинг адади ҳар қанча кўп бўлишининг олдида ўзларининг ададлари оз бўлишининг зарари йўқлигини исботлаган бўлса, бу Ҳунайн ғазоти мусулмонларга сабрли ва тақводор бўлмасалар, ададларининг кўплиги фойда бермаслигини кўрсатиб берди. Бадр ҳақида оятлар нозил бўлгани каби Ҳунайн ҳақида ҳам оятлар нозил бўлди. Бадр жангида мусулмонлар бошқа жангларга нисбатан энг оз ададда бўлганлар, лекин шунга қарамай, чин мусулмонликлари, етилган иймонлари, Аллоҳ ва Расулига яқинликлари сабабли ададларининг озлиги уларга зиён етказа олмади. Ҳунайн ғазотида мусулмонларнинг адади бундан олдин қилган ғазотларининг барчасидан кўп эди. Лекин шунга қарамасдан саноқларининг кўплиги уларга фойда бермади. Бунга сабаб, уларнинг кўпчилигининг қалбларига ҳали иймон мустаҳкам ўрнашмаган ва дилларида ҳали Ислом тушунчаси чуқур томир отмаган эди. Ана ўша «кўпчилик» лашкарга қалблари билан эмас, фақат жисмлари билан қўшилишган эди. Дунё ва унинг хоҳишлари уларнинг нафсларини эгаллаган эди. Ана ўша сабабдан мазкур кўпчилик Ҳунайн водийсига етиб келиб душман пистирмасининг ҳужумига дуч келган пайтларида ортларига тумтарақай бўлиб қочиб кетдилар. Аввало, бу даҳшатли манзара озчилик бўлган чин мўминларнинг қалбларига ҳам ўз соясини солди. Лекин бу узоққа чўзилмади - ансорлар билан муҳожирлар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг нидоларини эшитишлари билан ортларига, жанг майдонига қайтиб, у Зотнинг атрофларига жипслашиб жангга шўнғиб кетдилар. Улар икки юздан зиёда эмас эдилар. Лекин ана шу икки юз инсон билан мусулмонларга ғалаба қайтди, уларнинг қалбига хотиржамлик тушди. Аллоҳ душманни мағлуб қилди. Аллоҳ таоло бу етук ибратни ўзининг Улуғ Китобида баён қилган: «Аллоҳ сизларни кўп ўринларда ғолиб қилди. Ҳунайн (Макка билан Тоиф ўртасидаги бир водий) кунини (эсланглар)! Ўшанда сизларни кўп эканлигингиз мағрур қилиб қўйган эди, аммо у (яъни саноғингизнинг кўплиги) сизларни ҳеч нарсадан беҳожат қила олмади (қутқариб қола олмади) ва сизларга кенг Ер торлик қилиб қолди, сўнг юз ўгирган ҳолингизда чекиндингиз! Кейин Аллоҳ Пайғамбарига ва мўминларга Ўз томонидан хотиржамлик нозил қилди ҳамда сизлар кўрмаган бир лашкарни (яъни фаришталарни) туширди ва кофир бўлган кимсаларни азобга дучор қилди. Кофирларнинг жазоси шудир. И з о ҳ: Бу оятларда Қуръон жангда ғалабага эришишнинг сабаби лашкар саноғининг кўплиги эмас, балки Аллоҳнинг мадади эканлигини таъкидлайди. Ўша Ҳунайн жангида (ҳижрий саккизинчи йил) мусулмонларнинг лашкари ўн икки минг бўлиб, кофирлар фақат тўрт минг киши эдилар. Шунинг учун айрим мусулмонлар: «Шу бир ҳовуч одамдан енгиламизми?» деб ғурурландилар ва ғалаба Аллоҳ томонидан бўлишини унутиб қўйдилар. Натижада кофирлар улардан устун келиб, улар чекина бошладилар. Фақат Пайғамбар алайҳиссалом Аллоҳ таолога илтижо қилиб дуо қилганларидан кейин мўминларнинг дилларига бир хотиржамлик иниб, жангга қайтдилар ва Аллоҳнинг мадади билан кофирлардан ғолиб келдилар. «Кейин , ўша (жангдан) сўнг, Аллоҳ Ўзи хоҳлаган кишиларнинг тавбаларини қабул қилур. Оллоҳ Мағфиратли, Меҳрибондир» (Тавба сураси, 25-27-оятлар). И з о ҳ: Дарҳақиқат, Ҳунайнда мусулмонларга қарши жанг қилган Ҳавозин қабиласидан жуда кўп кишилар ўша жангдан кейин Аллоҳга тавба-тазарру қилиб, Исломга кирдилар.