Ҳошимнинг ар-рафода ва ас-сиқояга эга бўлиши ва ҳожиларга қилган муомаласи
Ибн Исҳоқ: сўнг ар-рафода ва ас-сиқояга Ҳошим ибн Абдуманоф эга бўлди. Бунга сабаб, Абдушамс серсафар одам бўлиб, Маккада кам бўлар эди. Шу билан бирга у камбағал ва аёлманд эди. Ҳошим эса, аксинча, бадавлат киши бўлиб, ҳожилар келган вақтда қурайшликлар олдида сўзга чиқиб: «Эй Қурайш аҳли, сиз Аллоҳнинг қўшнилари ва унинг аҳли байтидирсиз. Сизларнинг олдингизга бу мавсумда Аллоҳнинг байтини зиёрат қилувчилар келадилар. Улар Аллоҳнинг меҳмонларидирлар. Маълумки, зиёфат учун энг ҳақли кимса Аллоҳнинг меҳмонидир. Шундай экан, улар учун ҳар йили қилинажак зиёфат учун маблағ йиғинглар. Қасамки, агар ўз бойлигим шу зиёфат учун етарли бўлганида, мен сизларни асло қийнамас эдим», – деди. Шундан сўнг маблағ тўпланиб, ҳар ким ўз қудратича харж қилди.
Айтишларича, Қурайшнинг бир йилда икки марта қиладиган қиш ва ёз фаслларидаги тижорат сафарларини биринчи бўлиб Ҳошим бошлаб берган экан. У Маккада биринчи бўлиб, шўрвага нон ботириб ейишни одат тусига киритган. Унинг асл исми Амр бўлиб, Ҳошим[1] деб номланиши шу туфайлидир. У ҳақида Қурайш ёки бошқа араблардан бири шундай деган:
Амрки, ўз қавмига шўрвани нон билан ейишни ўргатди,
Унинг қавми Маккада қурғоқчиликда ночор эдилар.
Унга икки сафар одат бўлиб қолди:
Бири қиш сафари-ю, бошқаси ёздадир.
[1] Ҳошим – шўрвага нонни тўғраб ейдиган одам.
