16 ражаб 1446
Исломнинг мазкур тавоф ҳақидаги ҳукми ва ал-ҳумс жорий қилган одатларни бекор қилиши

Ислом дини келгунга қадар бу одатлар жорий бўлиб турди. Аллоҳ Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламни Пайғамбар этиб, дин ҳукмларини нозил қилди ва муборак ҳаж ибодатида бажариш лозим бўлган амалларни маълум қилиб деди: «Сўнг сизлар ҳам бошқа одамлар каби Арафот тоғидан қайтингиз ва Аллоҳдан гуноҳларингизга мағфират сўрангиз. Албатта, Аллоҳ гуноҳларни кечирувчи ва раҳмли Зотдир»76. Яъни Аллоҳ Қурайш аҳлига бошқа одамлардек Арафот тоғида туриб, сўнг ифода77, яъни у ердан барча қатори қайтишлари лозим эканлигини буюрди. Бундан ташқари, ал-ҳумс жорий қилган одатлар, ҳаром этилган нарсалар ва Каъбани яланғоч тавоф қилиш каби ишлар асоссиз эканини маълум қилиб шундай деди: «Эй Одам авлоди, ҳар бир масжид (намоз) олдидан зийнат (кийимларингизни) кийиб олингиз ва еб-ичинглар, аммо исроф қилманг. Зеро Аллоҳ исроф қилувчиларни яхши кўрмайди. Айтинг: «Аллоҳ бандалари учун чиқариб қўйган зийнат-кийимлар ва ҳалол ризқларни ким ҳам ҳаром қила олади». Айтинг: «Улар дунё ҳаётида иймон келтирган ва келтирмаганлар учун ва охиратда эса фақатгина иймон келтирганлар учундир. Биз ана шу тарзда ўз оятларимизни билган кимсалар учун баён этамиз»78. Аллоҳ шу тарзда ал-ҳумс буйруқлари ва Қурайш пайдо қилган бошқа бидъатларни ўз Расули Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламни Пайғамбар қилгач, Ислом билан бекор қилди. Ибн Исҳоқ: менга Абдуллоҳ ибн Абу Бакр ибн Муҳаммад ибн Амр ибн Ҳазм, Усмон ибн Абу Сулаймон ибн Жубайр ибн Мутъимдан, у амакиси Нофеъдан, у отаси Жубайр ибн Мутъимдан ривоят қилиб деди: «Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга ваҳий келмасидан туриб қавмлари орасидан фақатгина у Зотни Арафот тоғида туя устида одамлар билан бирга турганларини кўрганман. Яъни Аллоҳ у Зотни Пайғамбар бўлишларидан олдин ҳам бу ишга ўзи муваффақ этган эди».

76 Бақара: 199. 77 Ал-Ифода – қайтиш, тушиш маъносини билдириб, Арафотда туриш амалини адо этгач, ҳажнинг фарзларидан бўлган Каъба тавофига қайтишга айтилади. Бу тавоф «ифода тавофи» деб номланади. 78 Аъроф: 31–32.
06:09 / 23.01.2013
Аввалги мақола
Ал-Ҳумсдаги ал-лақо
Кейинги мақола
Мақолалар
Мактуб: Расулуллоҳга дил изҳорим (иккинчи мақола)
Саййидим Расулуллоҳ, агар Сиз билан бир замонда яшаганимда, Сизга ваҳий нозил бўла бошлаб, Исломга даъват қилганингизда, мен Сизнинг даъватингизга қулоқ солиш ўрнига Абу Лаҳабга эргашиб кетганимда, С...
17:47 / 31.10.2024 Батафсил...
Мақолалар
Мактуб: Расулуллоҳга дил изҳорим (биринчи мақола)
Сўзим аввалида айтсам: «Мен хатокор лойнинг шарафли ҳузурга гапиришга журъат қилганим учун ўтиниб кечирим сўрайман, узримни билдираман ва қўрқувдан ерга кириб кетар даражада хижолатдаман». Эй Ро...
23:11 / 22.10.2024 Батафсил...
Мақолалар
Бағишлов
Ё Расулуллоҳ! Ҳозир сизнинг Ҳиро ғоридан тушиб келиб, ваҳий залворидан титраб турганингизни хаёлимга келтирдим. Қани энди, мен сизни шу ҳолатда бағримла иситсам эди! Ҳозир сизни Абу Толиб ноҳи...
23:57 / 02.10.2024 Батафсил...
Мақолалар
Нима учун биз Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни яхши кўрамиз?
Нима учун биз Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга муҳаббат қўйиб, у кишини севамиз? Чунки, Аллоҳ бизларни  зулматдан нурга, залолатдан ҳидоятга шу Зот туфайли олиб чиққандир. Зотан, Расулулло...
15:45 / 28.07.2023 Батафсил...