Робиъул-аввал ойининг 16-куни
- Ҳижрий 513-йил 16-робиъул-аввал куни (милодий 1119-йил 27-июн) Шом давлатида Элғозий қўмондонлигидаги мусулмонлар билан Антокия амири Рожер қўмондонлигидаги салбчилар ўртасида катта жанг бўлиб ўтди. Бу жангда мусулмонларнинг қўли баланд келди. Салбчилардан катта ададдаги қўшин ҳалок бўлди. Улар орасида Рожер ҳам қатл қилинди. Жангда қурбонлар кўп бўлгани сабаб, бу жанг “Қирғин жанги” деб тарих китобларида ном олди.
- Ҳижрий 1245-йил 16-робиъул-аввал куни (милодий 1829-йил 15-сентябр) Усмонлилар давлати бир йилу тўрт ой лавом этган урушдан сўнг Россия билан шартнома имзолади. Шартнома 18 банддан иборат бўлиб, унда Россияга жарима тўлаш ва Қора денгиз ҳукмронлигини тўлиқ Россияга топшириш кўрсатилган.
حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ حُجْرٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا شَرِيكٌ، عَنْ عَبْدِ الْمَلِكِ بْنِ عُمَيْرٍ، عَنْ أَبِي سَلَمَةَ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم، قَالَ: أَشْعَرُ كَلِمَةٍ تَكَلَّمَتْ بِهَا الْعَرَبُ كَلِمَةُ لَبِيدٍ: أَلا كُلُّ شَيْءٍ مَا خَلا اللَّهَ بَاطِلٌ
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Араблар айтган энг кучли шеър Лабиднинг сўзидир. У: «Билиб қўйингки, Аллоҳдан бошқа барча нарса ботилдир», деган эди», дедилар».
حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مَنِيعٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا مَرْوَانُ بْنُ مُعَاوِيَةَ، عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الطَّائِفِيِّ، عَنْ عَمْرِو بْنِ الشَّرِيدِ، عَنْ أَبِيهِ، قَالَ: كُنْتُ رِدْفَ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم، فَأَنْشَدْتُهُ مِائَةَ قَافِيَةٍ مِنْ قَوْلِ أُمَيَّةَ بْنِ أَبِي الصَّلْتِ الثَّقَفِيِّ، كُلَّمَا أَنْشَدْتُهُ بَيْتًا، قَالَ لِيَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم: هِيهْ حَتَّى أَنْشَدْتُهُ مِائَةً يَعْنِي بَيْتًا، فَقَالَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم: إِنْ كَادَ لَيُسْلِمُ
Амр ибн Шарид отаси розияллоҳу анҳудан ривоят қилади:
«Уловда Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг орқаларида эдим. Умайя ибн Абу Солт Сақафийнинг юзта қофиясини шеър қилиб айтдим. Ҳар бир байтни айтганимда Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам менга: «Яна айт», дердилар. Ҳатто шундай қилиб юзинчи байтни айтдим. Шунда Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Мусулмон бўлишига оз қолган экан», дедилар».
حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ مُوسَى الْفَزَارِيُّ، وَعَلِيُّ بْنُ حُجْرٍ، وَالْمَعْنَى وَاحِدٌ، قَالا: حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ أَبِي الزِّنَادِ، عَنْ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ عَائِشَةَ، قَالَتْ: كَانَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم يَضَعُ لِحَسَّانَ بْنِ ثَابِتٍ مِنْبَرًا فِي الْمَسْجِدِ يَقُومُ عَلَيْهِ قَائِمًا يُفَاخِرُ عَنْ رَسُولِ اللهِ صلى الله عليه وسلم أَوْ قَالَ: يُنَافِحُ عَنْ رَسُولِ اللهِ صلى الله عليه وسلم وَيَقُولُ صلى الله عليه وسلم: إِنَّ اللَّهَ يُؤَيِّدُ حَسَّانَ بِرُوحِ الْقُدُسِ، مَا يُنَافِحُ أَوْ يُفَاخِرُ عَنْ رَسُولِ اللهِ صلى الله عليه وسلم
Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Ҳассон ибн Собит учун махсус минбар қўяр, Ҳассон минбарга чиқиб Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг шон шуҳратларини гапирар – ёки у зотни ҳимоя қилиб – шеър айтарди. У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Модомики Ҳассон Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни ҳимоя қилиб шеър айтар – ёки шон шуҳратларини гапириб шеър айтар – экан Аллоҳ уни Руҳулқудус билан қўллаб қувватлайди», дердилар».
«Шамоил Муҳаммадий» китобидан
Абдулазиз Усмон таржимаси
